Hướng dẫn cơ bản về bồi giấy

Trong quá trình gấp giấy, chúng ta đã nhiều lần gặp những mẫu đổi màu rất đẹp. Để gấp và thế hiện hết được cái đẹp của những mẫu đó thì ta phải dùng loại giấy có 2 màu. Có nhiều cách để có được một tờ giấy 2 màu như mua giấy có sẵn (giấy kami, giấy foil...), sơn màu lên một mặt hay bồi giấy. Trong bài viết này mình muốn giới thiệu sơ qua về cách bồi giấy vì có khá nhiều mem còn bỡ ngỡ về cách làm và đây là cách đơn giản, ít tốn kém và khá phù hợp với giấy nhăn ( được dùng phổ biến ở Việt Nam).
Ưu điểm:
.- Rẻ tiền.
- Có thể phối và chọn màu tùy ý.
- Bồi được với nhiều kích cỡ, bồi xong gấp khá chắc tay (giấy kami thường chỉ có khổ nhỏ và dễ hằn nếp khi gấp).
- Giấy bồi xong không bị “nhăn “ nữa :D.
- Khi mới bồi xong có thể dùng luôn để gấp ướt vì có đủ độ mềm, ẩm và giữ được khối sau khi gấp.
Nhược điểm:
- Khi mới bắt đầu cần thực tập một vài lần để quen.
- Hơi cách rách, cần không gian và thời gian để thực hiện.
- Với khổ giấy lớn dễ gặp sai sót.
Dụng cụ thực hiện:
- 2 tờ giấy dùng để bồi. Nên chọn 1 tờ dày hơn (thường là màu đen, đỏ..) có cỡ lớn hơn tờ kia một chút, không nên cắt vuông luôn 2 tờ vì khi bồi giấy sẽ bị dãn ra, nếu cắt vuông luôn thì sau khi bồi cũng không còn chính xác nữa. Đây là kinh nghiệm xương máu của mình sau mấy lần hì hục ngồi cắt vuông hết cả 2 tờ rồi sau khi bồi xong lại phải ngồi đo & cắt lại >.<
- 2 cây cọ mềm ( có thể mua ở của hàng bán đồ mĩ thuật).

Cọ vẽ mỹ thuật

- Bình xịt nước ( nếu không có có thể thay bằng vải mềm).

- Keo sữa, kéo, thước.

- Một mặt phẳng (mặt kính, mặt bàn, sàn nhà..) diện tích đủ để đặt 2 tờ giấy để làm nơi bồi. Dọn sạch sẽ trước khi thực hiện :).

Bắt đầu:

1. Làm ẩm giấy: 

Do chúng ta bồi giấy nhăn( có các nếp nhăn trên giấy) nên bắt đầu từ bước này để làm phẳng tờ giấy . Lấy bình xịt xịt nước làm ướt toàn bộ 1 mặt tờ giấy( cả 2 tờ). Khi làm ướt nên để giấy hơi sũng nước để đảm bảo đủ độ ẩm cầm thiết. Với tờ mỏng hơn thì chỉ cần làm ẩm vừa đủ để tránh bị loang màu khi bồi. 

làm ướt

Sau đó úp mặt ướt xuống sàn. Dùng cây cọ thứ nhất quét đều lên bề mặt giấy đến khi trải căng hết bề mặt.

quét căng hết bề mặt giấy

Chú ý: Nếu bồi loại giấy khác đã có bề mặt nhẵn sẵn rồi( giấp photo, canson..) thì không cần làm ẩm nữa.

2. Quét keo:

Khi tờ giấy gần khô, ta lấy cây cọ thứ 2 quét đều keo sữa lên mặt tờ giấy lớn hơn(tờ đỏ). Chú ý keo sữa ở đây nên pha loãng hơn bình thường 1 chút để dễ quét. Quét đều tay lên khắp bề mặt giấy khoảng 2 lần là vừa. 

Quét keo lên tờ đỏ

3. Bồi giấy: 

Dán mặt trên của tờ nhỏ hơn (vàng) lên tờ đỏ. Dùng cây cọ thứ 2 quét một lần nữa để 2 tờ dán chặt vào nhau. Để có được tờ giấy phẳng khi quét phải ép hết bọt khí ra ngoài. Đối với khổ giấy nhỏ thì không có vấn đề gì nhưng với khổ to (>=40cm) thì bước này khá khó thực hiện. Khi bắt đầu ta không nên đặt hẳn tờ thứ 2 xuống mà chỉ đặt trước một góc và quét góc đấy trước rồi sau vừa quét vừa ép dần tờ thứ 2 xuống. Cố gắng quét đều tay và ép chặt từng phần giấy xuống cho đến khi 2 tờ dính hoàn toàn vào nhau. Nếu gấp ướt thì chúng ta chuyển qua bước 5 luôn, còn không thì sang bước 4.

Bồi tờ vàng vào

4. Làm khô: 

Ở bước 2 chúng ta đã quét keo lên toàn bộ tờ giấy khổ to hơn, bây giờ sau khi đã dán tờ kia lên ta lật tờ giấy lại úp xuống, lấy cọ quét thêm 1 lần nữa, tận dụng keo ở phần giấy thừa để dính luôn vào sàn. Để khoảng 2-3 tiếng để cho giấy khô hẳn, tránh bị cong vênh.

Để khô khoẳng 2-3h

5. Cắt giấy: 

Khi giấy đã khô rồi thì bóc giấy ra khỏi sàn.

Bây giờ ta đã có được tờ giấy bồi hoàn chỉnh( chưa vuông), có nhiều cách để xử lí để thành hình vuông, tham khảo thêm tại Cắt giấy đa giác đều.

Trong bài tiếp theo mình sẽ hướng dẫn cắt tam giác đều.

Nguồn: origami.vn

Xử lí giấy 1 - giấy nhăn

Thường khi mua giấy về đều chỉ có thể xem là nguyên liệu thô, cần phải gia công thêm một chút nữa mới có thể sử dụng để xếp giấy. Các loại giấy và nơi mua có thể tham khảo bài viết "Các loại giấy trong Origami và nơi mua ở Việt Nam". Mình xin giới thiệu một số cách gia công cho giấy nhăn, một loại giấy thông dụng tại Việt Nam1) Hồ giấy : 
Nguyên liệu cần chuẩn bị : 

~keo sữa : thường được gọi là keo PVAc do thành phần chính của nó là Poly(vinyl Acetac), một hợp chất polymer hữu cơ. Có thể nhiều bạn nghĩ rằng tên gọi của nó ‘Keo Sữa’ là do nó trắng như sữa và có mùi giống sữa chua! Đúng là keo sữa trông giống như sữa thật nhưng nó cũng được làm từ sữa! 

Thành phần chính của keo sữa là chất Casein, một loại Protein có nhiều trong sữa. Chất Protein hữu cơ này thì không thể tổng hợp bằng phương pháp hóa học được rồi, nó chỉ có thể ly trích từ sữa. Casein trong sữa được ly trích qua quá trình kết đông và kết tủa. Trong công nghiệp sản xuất keo thì người ta ly trích Casein, sấy khô rồi làm thành bột trước khi chế biến nó thành keo. 

~bột gelatin
~ nước
~ vải hoặc giẻ lau
~ cọ vẽ ( loại to)
~ bàn là

B1: keo sữa pha với nước tỉ lệ 1:7 ( một phần keo : năm phần nước) + một nửa thì cà phê bột gelatin - bột làm thạch ( bạn nào hay nấu ăn chắc biết ).
B2: lấy một miếng vải nhỏ, lau ẩm bề mặt giấy. Mình hay thường dùng giấy ướt để lau, vì lượng nước trong đó là vừa đủ, hơn nữa giấy ướt mịn, không làm sờn giấy.
B3: sau khi lau ẩm toàn bộ tờ giấy, dùng bàn là ( không phải bàn là có chế độ phun nước tự động đâu nhé, bàn là bình thường thôi) là từ trung tâm tờ giấy ra viền. chú ý là nhẹ tay để cho khô tờ giấy thôi nhé.
B4: Nhẹ tay quét hỗn hợp keo pha loãng ở B1 lên. chú ý quét nhẹ tay và thật đều nhé.
Ok, thế đã xong. giờ chỉ cần để nơi thoáng gió và giấy khô thôi là có thể gấp được rồi 
 2) Sơn giấy

nguyên liệu : 

sơn ATM

 Một lọ sơn tầm 35k, có 2 loại là sơn màu và sơn nhũ. sơn nhũ thường là A228.
mỗi một màu sơn sẽ có những tính chất khác nhau. Sơn màu đen sẽ bóng, làm cứng và giòn giấy hơn các loại sơn còn lại
ở đây, mình sẽ pha keo với tỉ lệ 1:8. quét lên bề mặt giấy, để khô . sau đó phun sơn lên giấy thôi  cái khó ở đây là phun sơn phải thật chậm, thật đều tay. mình hay vẽ graffity nên có thể điều chỉnh lượng sơn vừa ý, những ai mới phun lần đầu thì thật chú ý nhé . giấy phun xong có ưu điểm là đổ keo 502 cũng không là đổi màu giấy, hơn nữa sơn phun sẽ là giấy ăn nếp và dễ nắn hơn. Chú ý là phun ở nơi thoáng gió và nhớ đeo khẩu trang nhé.

3) bồi giấy :
Các bạn có thể tham khảo tại đây

ưu điểm : có thể tạo bất cứ màu sắc nào mình thích, dùng để gấp những mẫu đổi màu
nhược điểm: giấy hơi dày, gấp những mẫu phức tạp khó tạo hình nên===> tách giấy

4) tách giấy :

Giấy nhăn rất mỏng, nhắc tới chuyện tách giấy gần như không tưởng :/ nhưng thực tế vẫn có một số người tách được, như anh Nguyễn Hùng Cường, anh Hoàng Tiến Quyết, anh Trần Trung Hiếu. ở đây mình xin nêu ra 2 cách mình thường là m.

Cách 1 :
B1: làm ẩm tờ giấy(xem bài trên )
B2: dùng băng dính cuộn to, dán lên một mặt, làm ẩm lần 2 
B3: từ từ kéo băng dính ra,rồi bắt đầu tách giấy.
nói thì đơn giản vậy thôi, nhưng việc làm ẩm giấy rất quan trọng, vì nếu ẩm quá giấy dễ rách, mà không ẩm đủ giấy khó tách :/ 

cách 2: bồi 2 tờ giấy cùng màu với nhau, đợi giấy thật khô, làm ẩm thêm một lần nữa, rồi bắt đầu tách. với cách này , phải dùng tay kéo thật nhẹ và đều tay để lớp giấy được tách ra đều. giấy tách ra mỏng, nhưng phải bỏ lớp giữa vì nó sẽ hơi dày.

sau khi tách giấy, các bạn bồi giấy lần nữa sẽ được một tờ giấy mỏng gần như giấy nhăn ban đầu ! hơn nữa nếu bồi mãu nhạt và đậm, giấy sẽ loang màu sang nhìn rất đẹp

Nguồn: origami.vn